Nevşehir’in Ürgüp ilçesinde, Atatürk’ün soyadı vererek onurlandırdığı ünlü Türk Halk Müziği sanatçısı Refik Başaran’ın heykelinin İlçenin Cumhuriyet Meydanı’na taşınması yönündeki talep her geçen gün büyüyor.
Hem Ürgüp halkı hem de turizmciler, sanatçının değerinin bulunduğu yerde tam anlamıyla yaşatılması gerektiğini belirterek, anıtın ilçenin en görünür noktasına yerleştirilmesini istiyor.
ATATÜRK’ÜN ONURLANDIRDIĞI SANATÇI: REFiK BAŞARAN
1907 yılında Ürgüp’e bağlı Taşkınpaşa Köyü’nde dünyaya gelen Refik Başaran, kısa ömründe Türk Halk Müziğine derin izler bıraktı.
Saza olan merakı, onu daha 15 yaşında Kayseri’nin Kavak Köyü’ne kadar götürdü. Yaklaşık 19 kilometrelik yolu yaya olarak kat eden Başaran, burada Topal Hasan’dan bağlama eğitimi aldı. Henüz 17 yaşında evlenen ve üç çocuk babası olan sanatçı, doğduğu yörenin doğasını, insanını, aşklarını ve hikâyelerini bestelediği türkülerle ölümsüzleştirdi.
1934 yılında Hamiyet Yüceses, Safiye Ayla ve Münir Nureddin Selçuk’la birlikte Atatürk’e özel bir konser veren Başaran, sahnede 45 dakika boyunca saz çalıp kendi türkülerini seslendirerek Atatürk’ün büyük takdirini kazandı.
Bu başarı üzerine Ulu Önder, sanatçıya “Başaran” soyadını bizzat vererek onurlandırdı.
Kısa yaşamında 70 taş plak ve 140 eser bırakan Refik Başaran, bugün hâlâ Türk Halk Müziğinin en güçlü isimleri arasında gösteriliyor.
ANITIN HİKÂYESİ: YAPILDI, TAŞINDI, YENİLENDİ… VE YİNE İLGİSİZLİĞE TERK EDİLDİ
1988 yılında Kültür Bakanlığı tarafından yapımı üstlenilen Refik Başaran Anıtı, dönemin Ürgüp Belediye Başkanı merhum R. Kürşad Numanoğlu döneminde Cumhuriyet Meydanı’nın yanındaki tarihi Türk Hava Kurumu binasının önüne yerleştirildi.
O dönem Ürgüplüler için büyük gurur kaynağı olan anıt, yıllar içinde çeşitli nedenlerle birkaç kez yer değiştirdi.
Ancak bu durum hem sanatçının sevenlerini hem de turizm sektörünü rahatsız etti. Refik Başaran gibi ülkeye mal olmuş bir sanatçının, kendi memleketinde heykelinin kalıcı bir yer bulamaması halk arasında “saygısızlık” olarak görülmeye başlandı.
Daha sonra, eski Belediye Başkanı Bekir Ödemiş’in eşi, mimar Deniz Ödemiş tarafından anıt restore edilerek yeniden halkın ziyaretine açıldı.
Fakat zaman içinde gerekli bakımın yapılmaması sonucu anıt ve çevresi yine yıpranmış, bakıma muhtaç bir hâl aldı.
HALKIN TALEBİ NET: “CUMHURİYET MEYDANI’NDA OLMALI”
Ürgüp halkı ve ilçedeki turizmciler, Refik Başaran’ın heykelinin Ürgüp’ün kalbi olarak görülen Cumhuriyet Meydanı’na taşınmasını istiyor.
Vatandaşlara göre bu değişiklik; sanatçının anısına saygının en anlamlı göstergesi olacak, yerli ve yabancı turistlerin heykeli daha kolay görmesini sağlayacak, fotoğraf çeken turistlerin sosyal medyada paylaşımıyla Ürgüp’ün tanıtımına büyük katkı sunacak, şehrin kültürel mirasını öne çıkaracak.
Sanatseverler, “Atatürk’ün soyadıyla onurlandırdığı bir sanatçının heykeli, hak ettiği yerde, Ürgüp’ün merkezinde olmalı” görüşünde birleşiyor.
“ÜRGÜP’Ü ÜRGÜP YAPAN DEĞERLERDEN BİRİ”
Refik Başaran’ın türkülerinin yalnızca Ürgüp’te değil, yurtiçinde ve yurtdışında geniş kitleler tarafından bilindiğini hatırlatan yöreliler, sanatçının ilçenin kültürel kimliğinde önemli bir yere sahip olduğunu vurguluyor.
Başaran’ın türkülerinin Ürgüp’ün ruhunu taşıdığı belirtilirken, heykelin meydanda yer almasının hem tarihî bilinç hem de kültürel aidiyet açısından büyük önem taşıdığı ifade ediliyor.
YEREL YÖNETİMLERE ÇAĞRI
Ürgüplüler, yerel yöneticilere seslenerek, heykelin kalıcı, korunaklı ve estetik bir düzenlemeyle Cumhuriyet Meydanı’na taşınmasını talep ediyor.
Bölge halkı, Esnaflar ve Turizmciler gerekli çalışmaların yapılması halinde hem ilçenin kültürel yaşamının zenginleşeceğini hem de turizme önemli bir değer katılacağını belirtiyor.
📩 İletişim: naciisler@gmail.com